Still Walking: zonder epiloog beter (Hirokazu Koreeda, 2008) Aruite mo Aruite mo

2017-29. Een ouder echtpaar heeft de dochter met haar man en kinderen op bezoek. Ook komt de zoon Ryoto Yokoyama (Hiroshi Abe) – net iets meer hoofdpersoon dan de anderen – voor het eerst in lange tijd logeren. Hij is kortgeleden getrouwd met een weduwe, moeder van een zoon. De familiebijeenkomst vindt plaats om de oudste zoon te herdenken, die vijftien jaar eerder overleed bij het redden van een jongen.

Zo’n verplicht familiebezoek verloopt nogal genre-matig. Als dramatische situatie is het uiterst geschikt zowel voor film als theater. Zie bijvoorbeeld recent Sieranevada, of Margot at the Wedding. Men ergert zich aan de ouders, en ouders zich geconfronteerd zien met kinderen die niet zijn geworden wat ze hoopten. De kinderen laten zich verwennen door oma, de ouderen vervelen zich. Er volgt een bezoek aan het graf. De broer en zus die nooit hebben kunnen wedijveren met hun overleden broer, en altijd in zijn schaduw zijn blijven staan. Onuitgesproken verdriet, beleefdheden, en handelingen en discussies die vooral met eten te maken hebben, het enige veilige gespreksonderwerp van de dag.

Kopje-onder

De film valt ook te bekijken met een documentaire nieuwsgierigheid naar het gewone leven van Japan, waar afgezien van wat specifieke Japanse cultuur en gebruiken het meeste blijkbaar volstrekt universeel is.

De belangrijkste spanningsboog is: leiden de verzwegen tekortkomingen tot een uitbarsting en confrontatie, of blijft alles ongezegd? In deze film blijft het bij beleefdheden. De ware meningen worden in één-op-één gesprekken wel uitgesproken, maar dan als een verkeerde opmerking, tussen allerlei nietszeggendheden door. De toehoorder reageert er dan op met zinnen als: “dat is niet aardig van je”, en daar blijft het verder bij. Het onaangename komt zo heel even aan de oppervlakte, en gaat dan weer snel kopje-onder.

Afwezig/aanwezig

Vooral de afwezige/aanwezige vader en overleden broer, en het mysterie van alles wat niet gezegd wordt, maken het verhaal sterk. De vader is gepensioneerd huisarts. Hij gaat zijn eigen gang, doet alsof hij nog altijd werkt, stelt hoge eisen aan anderen, en maakt nauwelijks contact. Hij is er wel, maar we zien hem bijna niet.

Tegelijkertijd durft de film dat principe niet vol te houden, en moeten er dingen verklaard worden. Dus zien we alle personages ook wel eens buiten de setting van het huis, om hun visie te geven op wat ze van dit alles vinden, en heeft de vader uiteindelijk met een enkeling toch een kort goed gesprek. En er is zelfs nog een epiloog met een voice-over van Ryoto, die laat zien wat er in de jaren na de getoonde dag verder nog verliep. Daarmee lost de film keurig het verlangen naar duidelijkheid en kennis in, maar verliest het alle mysterie en subtiliteit, die de film tamelijk lang in stand hield.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


%d bloggers like this: