moonlight

Moonlight: ongekende aandacht voor mensen (Barry Jenkins, 2016)

2017-23. Een sympathieke drugsdealer Juan (Mahershala Ali) ziet een jongetje achternagezeten door zijn ‘vriendjes’. Het jongetje verschuilt zich in een verlaten drugspand. Juan haalt hem op en geeft hem eten. Het jongetje zwijgt vooral en vertrouwt het niet. Heel langzaam ontdooit hij, ook door de aanwezigheid van Juans vriendin Theresa, en leren we meer over het jongetje, dat Chiron blijkt te heten, maar meestal Little wordt genoemd. Of Black. Zo zien we waarom hij zo angstig is en liever niet thuis is: zijn moeder is aan crack verslaafd. En hij heeft, zo jong al, twijfels over zijn seksuele geaardheid.

Op papier zijn dit al genoeg problematische onderwerpen: zwarte ghetto’s, misdaad, verslaving, uitzichtloosheid, vooroordelen en een opgroeiende jongen te midden van al die negatieve invloeden. De crux van de film is dat iemand de moeite neemt om met aandacht, en zonder vooroordelen naar die zwijgzame, schuwe jongen te luisteren, ook als hij blijft zwijgen. Dat is al zo’n bijzondere gebeurtenis, dat alle zwaarte van het onderwerp in ieder geval een beetje positief oplicht. Zonder op wat voor manier de gruwelijke omstandigheden te bagatelliseren.

De film als Juan

Grotendeels voldoet de film aan alle filmwetten, en vertelt een helder en aangrijpend verhaal door middel van een logische opbouw van het verhaal, en een gebruikelijke weergave in close-ups, mediums, totalen. De film begint echter niet voor niets met Juan, ook al staat Chiron centraal. Juan is de waarnemer, en de film neemt zijn manier van intense aandacht geven over. Net zoals Juan, die op een ongebruikelijke, vriendelijke, manier tot Chiron probeert door te dringen, doet de film her en der ongebruikelijke dingen. Opeens een close-up van een personage die je wel hoort, maar in beeld zijn mond gesloten houdt. Een shot dat je niet meteen begrijpt. Een korte kleuren montage. Een ongebruikelijke focus op de achtergrond, of juist de voorgrond. Een onverwachte camerabeweging. Een eigenzinnige muziekkeuze. Een vreemde punctuatie: de hoofdstukken beginnen steeds een scène voordat het hoofdstuk wordt aangegeven.

Daarmee krijgt de toeschouwer subtiel een nieuwe sensitiviteit aangeleerd, die nodig is om de zwijgzame Chiron te ontraadselen. De filmt toont daartoe de personages heel vaak in close-up. Niet alleen wanneer ze wat zeggen, maar vooral ook als ze zwijgen, of als ze nadenken over een antwoord. Je wordt als kijker heel erg gevoelig voor de kleinste gezichtsuitdrukkingen, die hopelijk kunnen uitleggen wat ze denken en voelen. De toeschouwer vult mentaal de ontbrekende, en onuitgesproken gesprekken aan. Zo leer je mensen pas echt kennen.

2 Comments Posted

  1. Prachtige, intieme film. Hoewel de film op een positieve noot eindigde, liep ik de bioscoop uit met een merkwaardig gevoel. Onderweg naar huis stopte ik ergens voor een middernachtelijke snack, waar ik werd overweldigd door een gevoel van absurditeit. Het was alsof iedereen om me heen was gedraineerd van hun betekenis en doel. Alsof de objecten om me heen waren waren ontdaan van de dunne vernislaag hun functie, ontbloot en onherkenbaar. Ik weet niet zo goed hoe ik het moet uitleggen.

    • Dank je voor dit commentaar. Ik had na afloop ook een bijzondere ervaring, ik zou het anders uitleggen dan jij, maar volgens mij wel verwant: alles was intenser. Dat bracht me er ook toe deze recensie zo te schrijven, dat de toeschouwer leert alles met meer aandacht te bekijken, zelfs als de film is afgelopen. Het is overigens zeldzaam als een film daar in slaagt. Deze film lukt het!

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


%d bloggers like this: